Bruggerhuizen in Heeze-Leende
Heemkronijk jaar:1997, jaargang:36, nummer:4, pag:15 -18
BRUGGERHUIZEN IN HEEZE-LEENDE
door: A.C. Maas
In de Heemkronyk stond een artikel van Leo Driessen (medewerker van het Katholiek Nieuwsblad), getiteld `De blunder met Bruggerhuizen. Persoonlijke herinneringen rondom een amendement’, en in Weekblad "De Parel van Brabant" werd daarvan een samenvatting gepubliceerd.(1) Driessen ziet zijn bijdrage vooral als een geheel van persoonlijke herinneringen, een juiste kwalificatie. Bij het artikel passen enige kanttekeningen.
Kern van de zaak is dat Driessens herinneringen vooral persoonlijk zijn door zijn mening dat Bruggerhuizen altijd al een uithoek van Leende was en ook als zodanig behandeld werd, wordt en zal worden. Op dit punt zijn zijn herinneringen en ervaringen wellicht duidelijk individueel bepaald: hij is voorzover mij bekend de enige bewoner van Bruggerhuizen die de situatie zo aanvoelde en aanvoelt. Bij de andere bewoners is er absoluut niet het gevoel door de gemeente Leende gediscrimineerd te zijn of te worden, integendeel . . . de bewijzen van belangstelling voor Bruggerhuizen en van welwillende medewerking bij het oplossen van problemen van de bewoners overheersen.
Geen enkele bewoner van Bruggerhuizen die voor handhaving van aansluiting bij Leende (= Heeze-Leende) gekozen heeft, deed dat vanuit een negatieve keuze tegen Valkenswaard. Bij de meeste bewoners zijn er in feite twee dingen die een rol spelen:
- er is een historische traditie die door vrijwel niemand als negatief
ervaren wordt, juist integendeel; en
- het behoren tot een wat meer agrarisch ingestelde gemeente lijkt met het oog op de komende periode voor Bruggerhuizen waarschijnlijk (wat) gunstiger.
En al helemaal niet bestaat er de idee dat de samenwerking tussen Leende en Valkenswaard ten aanzien van Bruggerhuizen, waar tot nu toe alleen positieve dingen van te melden zijn, de komende jaren zal verslechteren.
Vreemd in dit geheel is wel dat de redactie van de Heemkronyk, een orgaan waarvan verwacht mag worden dat het zich positief opstelt ten aanzien van het behoud van tradities en historische situaties, zich zonder meer identificeert met het standpunt van Leo Driessen en onder meer het woord "blunder" kritiekloos overneemt. Zie het ‘Van de redactie’ in Heemkronyk, jrg. 36 (1997), nr. 1, blz. 4, tweede alinea. Is Bruggerhuizen niet meer welkom als onderdeel van het gebied van de heerlijkheid? Hier is vanzelfsprekend niet bedoeld dat het artikel van Driessen niet geplaatst had mogen worden, natuurlijk wel, maar dan met een gepaste toevoeging van de redactie die haar functie begrijpt.(2)
Ik ben erg geïnteresseerd in een toelichting op deze stellingname van de Heemkronyk namens het bestuur van de heemkundekring en namens de redactie.
Onaangenaam punt in het artikel van Driessen vind ik wel de wijze waarop zijn toeverlaat, de heer Hoekema van D66, op het einde van zijn stuk afgedankt wordt, terwijl toch uitvoerig diens echte belangstelling wordt geschetst en duidelijk gemaakt wordt dat in de politiek nu eenmaal op een gegeven moment onontkoombaar vanuit allerlei belangen gekozen moet worden. Hoekema deed toch ook voor Driessen aantoonbaar zijn best?
In het artikel wordt enigermate gesuggereerd dat de gemeente Leende het eigenlijk niet eens was met de beslissing van de Tweede Kamer en van mening was dat Bruggerhuizen beter ondergebracht had kunnen worden bij Valkenswaard. Een dergelijke suggestie is geheel in strijd met een brief van het gemeentebestuur van 13 juni 1996 die de redactie van de Heemkronyk beschikbaar wordt gesteld. Eventueel kan het huidige gemeentebestuur hieromtrent een duidelijke verklaring afleggen.
Na deze discussie over al of niet vermeend geblunder, lijkt het mij het beste om positief te staan tegenover het politieke feit dat Bruggerhuizen bij de gemeente Leende is blijven behoren, om bij te dragen aan een goede samenwerking tussen de gemeentes Valkenswaard en Heeze-Leende wat Bruggerhuizen betreft, en om de gezamenlijke belangen van de bewoners van Bruggerhuizen goed te behartigen. Een uithoek is tenslotte vooral een uithoek als de uithoekers hun stem niet laten horen. Driessens artikel bewijst zodoende zijn nut.
NOTEN
1 Zie Leo Driessen, ‘De blunder met Bruggerhuizen. Persoonlijke herinneringen rondom een amendement’ in Heemkronyk, jrg. 36 (1997), nr. 1, blz. 12-27.
Weekblad "De Parel van Brabant” is een uitgave van Bongers Uitgeverij B.V., Kelpen, verschijnt woensdags en wordt huis-aan-huis verspreid in Heeze, Leende en Sterksel.
Zie in de huidige aflevering van de Heemkronyk tevens: ‘Van de redactie’, blz. 2; ‘Bruggerhuizen gered van een bestuurlijke blunder, blz. 19-23; ‘Notitie bij twee schriftelijke reacties over Bruggerhuizen’, blz. 24-29.
2 Noot van de Heemkronyk-redactie
De redactie identificeert zich niet zonder meer met het standpunt van Leo Driessen, maar vond Driessens artikel over Bruggerhuizen, zijn persoonlijke herinneringen rondom een amendement, uit historisch oogpunt interessant om in de Heemkronyk te publiceren. Hetzelfde geldt voor de in deze Heemkronyk geplaatste aanvullingen / nuanceringen / reacties van A.C. Maas, ir. C.L. de Wit en Leo Driessen.
Wat de uitspraak 'de blunder met Bruggerhuizen’ betreft, deze is gebezigd in de Eerste Kamer van de Staten-Generaal, zoals Leo Driessen beschrijft. Het woord ‘blunder` is hier geen interpretatie, maar een letterlijke weergave. En inderdaad kritiekloos overgenomen uit een historisch verslag van Leo Driessen. Zie verder diens bijdrage (blz. 24-29). De Heemkronyk is een orgaan waarvan zeker verwacht mag worden dat de redactie ervan zich positief opstelt ten aanzien van het behoud van tradities en historische situaties. Maar natuurlijk hoeft alles niet steeds bij het oude te blijven. Tradities en historische situaties kunnen, zeker in deze tijd van snelle veranderingen, grote belemmeringen vormen voor een naar wens functionerende maatschappij of voor iemands persoonlijke ontplooiing. Van belang is vooral dat men gepast en verantwoord met tradities en historische situaties omgaat.
De ruimte in de Heemkronyk staat het helaas niet toe en het blad is er ook minder geschikt voor om standpunten van de redactie van dit tijdschrift of van het bestuur van de heemkundekring uitvoerig toe te lichten. Om uitsluitsel over bepaalde vragen te krijgen zal de schrijver een andere weg moeten bewandelen dan antwoord te verzoeken in dit tijdschrift.
De redactie van de Heemkronyk wil betreffende de positie van Bruggerhuizen, los van de opvatting tot welke gemeente deze buurtschap het beste zou kunnen behoren, tenslotte nog het volgende kwijt:
Dat Bruggerhuizen anno 1997 hoofdzakelijk op de gemeente Valkenswaard is gericht, valt zelfs voor een buitenstaander gemakkelijk te herkennen.
Oude landkaarten laten tussen Bruggerhuizen en het centrum van Leende een uitgestrekte heidevlakte met vennen zien: de Groote Heide. Waarschijnlijk is de kerktoren van Leende eeuwenlang duidelijk zichtbaar geweest in Bruggerhuizen. De Tongelreep, ten westen van Bruggerhuizen, vormde een natuurlijke grens van de gemeente Leende of, daarvoor, van de heerlijkheid Heeze, Leende en Zesgehuchten. Sinds boswachterij ”t Leenderbos als werkverschaffingsproject in de jaren dertig van deze eeuw werd aangelegd, is Bruggerhuizen veel meer geïsoleerd van Leende komen liggen dan voorheen. ‘
Sprak de Leendse burgemeester A. van de Lokkant in de jaren zestig niet tot C. de Wit, toen De Wit in Bruggerhuizen wilde bouwen: "U gaat uw gang maar, er komt daar toch niemand kijken" (zie blz. 21)?
In Weekblad "De Parel van Brabant" (9 december 1992, pagina 11) publiceerde de Leendse redacteur Piet Willems toch ook een stuk, getiteld ‘Bruggerhuizen, gehucht aan de grenzen’, waarin hij onder andere schreef: "Van Bruggerhuizen hebben de meesten in ons dorp ongetwijfeld wel eens gehoord. Misschien is het hun zelfs bekend dat het gehucht onder Leende valt. Maar hoevelen hebben dit landelijke gebiedje ooit bezocht? We denken heel weinigen."
A.C. Maas moet zich de genoemde situatie zeker bewust zijn omdat hij Piet Willems bij het maken van deze, overigens informatieve en interessante bijdrage in genoemd weekblad "met raad en daad" had geholpen.