Korte geschiedenis van Sterksel
Heemkronijk jaar:1964, jaargang:3, nummer:7, blz.129 -130
Korte geschiedenis van Sterksel
door: A.A.Schilleman
ln.1.
In de "Kronyk van Heeze" troffen wij als een der vele bronnen aan: “A.A.Schilleman: Korte Kroniek ener oude Heerlijkheid, Sterksel 1950" (Kronyk, 102, noot 26). De heer D.Schilleman was zo vriendelijk ons een afschrift te sturen van "een korte geschiedenis van Sterksel", zoals hij die aantrof tussen nagelaten geschriften van zijn vader. Wij zijn hen hiervoor zeer erkentelijk. Redactie.
Uit een acte opgemaakt in 1172 op last van Herbertus, blijkt dat deze een deel van zijn gebied, verkoopt aan de aartsdiaken van Luik ten behoeve van Abt en convent van Averbode.
Bij acte van 16 maart 1798 werd Sterksel, onder reservering van een klein gedeelte, namens de abdij verkocht aan de heer Pompen te Leende, voor de som van f. 1.000.-
Uit een acte van 784 blijkt dat Hodibald zijn goederen in Heeze schenkt aan het bisdom te Echternach.
Dus ook toen al hoorde Sterksel onder een geestelijk beheerder.
In de acte van 1172 staan de grenzen van Sterksel aangegeven: Zij vormen een driehoek met rechte lijnen van het Schaopschuurke tot aan de Hoenderdebom. Van daaruit naar het gehucht Hugten, langs de Sterkselse Aa naar het Schaopschuurke.
De Norbertijnen van Averbode stichtten te Sterksel een kloosterhoeve, waar één pater het bestuur voerde en met enkele broeders op het land werkte en toezicht hield op de pachters der vijf boerderijen van de hoeve, genaamd de pael, de Steen, de Braak, de Kan en de Bril.
Deze hoeven zijn thans alle afgebroken.
De kloosterhoeve stond aan de westzijde van het huidige kerkhof, terwijl de kapel stond waar nu het kerkhof ligt. Het geheel was omgeven door een muur.
Patrones der kapel was de H.Catharina. Langs de hoeve liep de postweg van België naar Venlo. De pleisterplaats was in de Braak bij de Drie Linden. Een der paters droeg de naam van Henricus.
Kleine ruzies kwamen ook voor. Die van Someren sloegen wel eens heiplaggen op Sterksel, en de koeien van Sterksel trokken wel eens naar de weiden van de zusters van het convent te Hugten.
Na 1629 kwam ook de Reformatie in zuid-oost-Brabant. De kerken van Heeze en Leende waren reeds van eigenaar verwisseld. Op zekere dag zijn mensen uit richting Heeze naar Sterksel getrokken en hebben de kapel verwoest. Binnen een jaar stond er echter op dezelfde plaats weer een kerkje, weer met patrones de H.Catharina. In de kerkmuur van de kapel werd een wapenschild gemetseld van de abt Valentijn van Averbode. (Deze is thans ingemetseld in de muur naast de ingang van de huidige kerk.)
Soms benoemde de abt als zielzorger een priester die tevens pastoor van Maarheeze was.
De familie Pompen bouwde in 1866 een kerk in Sterksel. Dit werd de officiële parochiekerk in 1916, toen Sterksel een zelfstandige parochie werd met een eigen pastoor.
Voordien was te Maarheeze een kapelaan geplaatst die de zielzorg te Sterksel verzorgde en er op zondag de mis las en spreekuur hield.
In 1927 werd in Sterksel de huidige kerk gebouwd.