Nogmaals de familie Giller: Een vraagstuk opgelost

Heemkronijk jaar:2000, jaargang:39, nummer:5, pag:204 -208

NOGMAALS DE FAMILIE GILLER: EEN VRAAGSTUK OPGELOST

door: Jan Bekx

 

In de Heemkronyk van mei 1999(1) werd door mij een artikel gepubliceerd over een andere tak met de familienaam Giller dan de in Heeze bekende nakomelingen van de jager Rabanus Bernardus Giller. Het ging hier om afstammelingen van Johannes Franciscus Giller, die in Gemert woonde, alwaar hij als jacht-, hout- en veldopzichter in dienst was van de Duitse Orde.

Om meerdere redenen - waarvoor ik verwijs naar de eerdere publikatie - leek een nauwe familierelatie tussen beide Gillers voor de hand te liggen. Het bewijs daarvoor had ik op dat moment echter nog niet gevonden.

Bernard en Frans(2) waren beiden afkomstig van het grondgebied van de huidige gemeente Marsberg in Westfalen in Duitsland.

Begin dit jaar bleek mij dat via de internetsite van de mormoonse kerk in de Verenigde Staten de kerkboeken(4) van die gemeente te raadplegen zijn. Aldaar trof ik de volgende gegevens aan:

Gedoopt:

a. Joannes Franciscus Giller d.d. 8 december 1739, zoon van Joannes Henricus en Anna Eva Bartman;

b. Rabanus Bernardus Giller d.d. 8 december (5) 1750, idem.

Hoewel niet uitgesloten mag worden dat bij het invoeren van de data fouten gemaakt kunnen zijn, kan worden vastgesteld dat de geboortedata van Rabanus Bernardus en Johannes Franciscus perfect kloppen met de leeftijden die in hun respectieve overlijdensakten vermeld zijn.

De voornaam van de vader, Henricus, klopt volgens de vernoemings-regels met die van de oudste zonen van zowel Frans als Bernard.

Al met al is er nu zoveel evidentie dat naar mijn mening afdoende bewezen is - ook zonder de geboorteakten van de heren te hebben ingezien - dat beiden inderdaad broers van elkaar waren.

Daarmee is vast komen te staan dat er een bloedverwantschap bestaat tussen de families Giller en Heerings.(6) Dit gegeven levert stof tot nadenken op. Zo moet de zoeaaf Antonius Heerings vrijwel zeker geweten hebben dat zijn vrouw familie in Heeze had, namelijk neven van haar vader. Mogelijk  had Heerings daar al goede contacten mee, aangezien hijzelf en Willem Giller beiden bakker waren. Een ander punt van overeenkomst is dat beide families sterk roomsgezind waren. Heerings trok voor zijn geloof ten strijde en het gezin van Willem Giller bracht een drietal religieuzen voort.(7) 

Een ander punt betreft de vraag hoe beiden in deze streek terecht kwamen. Kwamen ze gelijktijdig, bijvoorbeeld omdat ze beiden in dienst waren van de baron Van Tuyll van Serooskerken, of volgde de een de ander? Frans was elf jaar ouder dan Bernard. Heeft hij zijn jongste broer misschien aan een baan geholpen? Of was het juist andersom?

Persoonlijk intrigeert mij waarom de een in Gemert zat en de ander in Heeze en wie of wat daar de verbindende schakel tussen vormt. Zat er mogelíjk een connectie tussen de Duitse Orde in de Commanderij Gemert en de baron Van Tuyll van Serooskerken?

Met de lezers die hier gedachten of mogelijk zelfs informatie over hebben, zou ik graag in contact willen komen.

In het gezin van Henricus Gíller x Eva Bartman(8), de ouders van beide broers, zijn ten minste nog vijf andere kinderen geboren, twee dochters (Anna Dorothea en Ludovica) en drie zonen (Joannes Wilhelmus, Casparus Philippus en Antonius Josephus). Een eerste verkenning van de genealogische gegevens op de internetsite van de mormonen leert dat de drie zonen waarschijnlijk allen getrouwd waren en ook de nodige mannelijke nakomelingen verwekten. Op grond hiervan en het ook vandaag de dag nog veelvuldig voorkomen van de familienaam Gíller in Marsberg, lijkt het waarschijnlijk dat er in die plaats ook nu nog verscheidene bloedverwanten wonen.

Inmiddels is er ook nog meer duidelijkheid verkregen over een andere vraag uit het eerdere artikel.     

Van de tweeling Henricus en Matheus, kinderen van Frans Gíller uit Gemert, was van Matheus niet bekend wat er na de dood van zijn vader van hem geworden is. In het rijksarchief te Antwerpen werd de huwelijksakte aangetroffen.(9) Daaruit blijkt dat Matheus, Wever van beroep, op 20 oktober 1824 in het huwelijk trad met de dan 23-jarige Petronilla Royakkers(10)  uit Overpelt (België). Verder is ook een kopie van zijn overlijdensakte gevonden(11), waaruit blijkt dat hij overleden is in Antwerpen op 14 augustus 1852. Als beroep wordt dan genoemd: "arbeider".

Het echtpaar kreeg vermoedelijk enkele kinderen, waaronder een zoon, maar dit moet nog nader uitgezocht worden.

Al met al is het dus nog steeds niet zeker of de Gemertse tak uitgestorven is.   

 

NOTEN

1           Jan Bekx, 'Een tweede tak met de familienaam Giller' in Heemkronyk, jrg. 38 (1999), nr. 1, blz. 5-9.

2           Het schijnt in Duitsland gebruikelijk te zijn (geweest?) dat de voornaam afgeleid werd van de tweede en niet van de eerste doopnaam.

3           Internetsite: www.familysearch.com/.

4           Kirchenbuch 1653-1784, Katholische Kirche Beringhausen, Sankt Markus.

5           Beiden waren dus op dezelfde dag jarig!

6           Noot van de redactie van de Heemkronyk: In het eerste artikel van Jan Bekx in dit tijdschrift, zie hiervoor noot 1, schrijft de auteur dat de bekende Heezer zoeaaf Antonius Heerings (1840-1886) op 7 februari 1877 te Nuenen trouwde met Adriana Giller, die een kleindochter bleek te zijn van Johannes Franciscus (Frans) Giller uit Gemert. Deze Frans Giller was oorspronkelijk afkomstig uit  Beringhausen (tegenwoordig gemeente Marsberg) in het Duitse Westfalen en aldaar gedoopt op 8 december 1739.

7           Zie Jean Coenen, Heeze Geschiedenis van een schílderachtig dorp, Heeze 1998, blz. 290.

8           Gedoopt: Beringhausen, 2-10-1727, dochter van Georgius Bartman x Maria Elisabetha Schmalenberg.

9           Rijksarchief Antwerpen. Huwelijksakte nr. 369/1824. Met dank aan Chris Verreet uit België.

10        Geboren: Overpelt, 24-10-1801, dochter van Henricus Royakkers  x Maria Tielemans.

11                  Gemeentearchief Gemert. Register van elders overleden Gemertenaren. Met dank aan Willy Ivits van Heemkundekring "De Kommanderij Gemert" in Gemert. Rijksarchief Antwerpen.                Overlijdensakte, nr. 1609. 

Ga terug