kasteel van geldrop

Deze verklaringen werden, bij de beschrijving van Geldrop door Jacob van Oudenhoven in 1670 afgedrukt. Over her kasteel zegt hijzelf dan nog dat de "uytmuntentheyt van dese erffgrontheerlyckheydt ende oock de outheydt derselve (blijkt) uyt eenen ouden grooten viercanten Thoren oft Casteel boven d’andere huysingen uytmuntende uyt het morasch opghetimmert wesende, die men hout ghetimmert te wesen vande Graven ofte Hertoghen van Gelderlandt".
Dit voorsz. Casteel is diversche reysen beleghert ende omrendt gheweest voor de Geldersche ende andere ende met Canon opgeschooten als ooghmerckelijk te sien is aan de gateren die daer inne staen door de bollen van het Canon ghemaeckt, als onder andere eens gheleden ontrent de tweehondert ende twintich jaeren (1450) als wanneer de Gelderschen daer gheschut wierden mits de reviere de Dommel heeft aende Ooste Syde ende dry optreckende brugghen men moet passeren eer men daer op comt; sommighe segghen dat eens gesprongen is door het buspoeder midts die van binnen siende den vyandt vertrecken victorie schoten; andere segghen in brandt soude gecomen wesen door vyanderen altijdt is eens ghesprongen als men sien can wanneer den voorsz Thooren in vier gewesten is gheborsten. nochthans blijven staen om de dickte der mueren.."
Volgens een tekening van C.Pronk.uit 1732 (Bibl. Prov.Gen.;vgl.Spilman:N-Brab.Kastelen) bestond het kasteel toen nog uit een vierkante toren met kantelen en net een tent dak.
Hieraan vast zat een gebouw met dwars daarop de kasteelwoning, voorzien van trapgevels.
Een geheel andere tekening bevindt zich echter ook nog in de bibliotheek van het genootschap. Een dergelijke staat ook afgebeeld in het handschrift van Brocx. (1830). Hier bestaat het kasteel al uit een reeks van aan elkaar gebouwde huizen, die omgracht zijn, terwijl geheel los aan de overzijde van de gracht nog een losse toren te zien is.
Dit is dan - zo schrijft Brocx - "het zeer oud en sterk slot of kasteel aan de Rul. Bij dit slot staat nog een hoge vierkante toren, die in vorige tijden gediend heeft voor een sterkte tegen de Geldersen. Hij is uit moeras opgehaald en lag voorheen in brede en diepe grachten, zodat men overs drie ophaalbruggen moest passeren eer men enzelve kon bereiken, dan deze grachten zijn thans (1830) gedempt.
De toren - zo zegt Broccx verder - aan vier zijden gescheurd of gebarsten zijnde is echter wegens dikte en zwaarte der buren staande gebleven."
Deze schrijvende koster uit St.0edenrode, die van 0udenhove naschreef, leert ons echter wel, dat in zijn tijd er nog sprake was van die kasteeltoren. Toen Adriaan van Sprangh in 1769 het kasteel van Geldrop gekocht had was dit huis sterk verwaarloosd, zo zelfs, dat het door de schepenen van Geldrop onbewoonbaar was verklaard. Er zaten practisch geen ramen meer in. De toren moest tot aan de benedenverdieping worden afgebroken en moest van een nieuwe kap worden voorzien.
De aanzet hiervan is nog te zien aan het kasteel. Maar deze is een andere dan de losse toren aan de overkant van de gracht, die in 1806, toen mr. Locesaat het gebouw verhuurde aan pastoor Kivits (voor F. 53,-- in een jaar) uitgezonderd werd.van de huur.
Later is ook deze toren tot de grond toe afgebroken. Het ligt nog altijd in de bedoeling een onderzoek naar de fundamenten in te stellen.
Het kasteel, dat aanvankelijk aan de familie van Gheldorp, toen meer dan drie eeuwen aan de familie van Horne, en vervolgens door verkoop aan Adriaan van Sprang kwam, is toen uiteindelijk door erfenissen in het bezit van de familie van Tuyll van Serooskerken gekomen. (zie voor de lijst van kasteeleigenaars elders in dit nummer).
Sinds 1912 wordt het weer bewoond. Het is overigens het enige gebouw in Geldrop dat branden en oorlogen, plunderingen en vernielingen heeft overleefd. Maar ook niet ongeschonden.